Plusy i minusy stylów przywództwa zespołowego

W 2005 roku John Maxwell, ekspert w dziedzinie przywództwa, określił wpływ jako prawdziwą miarę przywództwa. Rolą lidera jest wpływanie na członków zespołu w celu wykonania określonego zadania, przy jednoczesnym wspieraniu spójności i motywacji zespołu. W 1939 r. socjolog Kurt Lewin zastosował swoje teorie do rozwoju organizacji i zidentyfikował trzy style przywództwa: autorytarny, partycypacyjny/demokratyczny i leseferystyczny. Każdy z tych stylów ma swoje wady i zalety. Świadomość każdego ze stylów przywództwa pomaga menedżerowi w przyjęciu właściwego podejścia w zależności od kontekstu danej sytuacji.

Autorytarny

Przywódca autorytarny przyjmuje dominujące i dyktatorskie podejście do kierowania członkami swojego zespołu. Przywództwo autorytarne wymusza autorytet poprzez surowe zasady i procedury, zamiast zachęcać do pracy zespołowej. Autorytarny styl przywództwa najlepiej sprawdza się w sytuacjach nagłych i stresujących. Takie sytuacje wymagają stanowczego i zdecydowanego lidera, który jest w stanie podejmować decyzje bez konsultacji z członkami zespołu. Lider autokratyczny może jednak łatwo wywołać u swoich zwolenników bierny opór, co skutkuje niższą wydajnością pracy członków zespołu.

• Lider autorytarny przyjmuje dominujące i dyktatorskie podejście, gdy kieruje członkami swojego zespołu.

Partycypacyjny/Demokratyczny

Lider demokratyczny lub partycypacyjny angażuje członków zespołu w proces podejmowania decyzji. Sprzyja partycypacji swoich zwolenników i dąży raczej do zapewnienia im wskazówek niż władzy. Ten typ przywództwa ma na celu motywowanie i wzmacnianie pozycji członków zespołu. Nacisk na partycypację i grupowe podejmowanie decyzji buduje poczucie przynależności do zespołu. Czasami jednak lider demokratyczny może być postrzegany jako niepewny siebie i niezdolny do podjęcia ostatecznej decyzji bez uprzedniej konsultacji ze swoimi zwolennikami.

• Lider demokratyczny lub partycypacyjny angażuje członków zespołu w proces podejmowania decyzji.

Laissez-Faire

Laissez-faire lub lider swobodnego rządzenia w niewielkim stopniu nadaje kierunek swoim członkom zespołu. Kontrola w grupie jest minimalna; władza jest dzielona między członków. Podejście swobodne może okazać się skutecznym rodzajem przywództwa, gdy zespół osiągnął tożsamość i spójność, co skutkuje zmotywowanymi i zaradnymi członkami zespołu. W takich sytuacjach dzielenie się władzą i minimalne kierowanie wzmacnia pozycję członków zespołu. Brak ukierunkowania w przywództwie leseferystycznym może jednak skutkować demotywacją członków zespołu. Członkowie zespołu mogą czuć się zagubieni i pozbawieni wsparcia ze strony lidera.

• Laissez-faire lub lider swobodnego rządzenia w niewielkim stopniu nadaje kierunek swoim członkom zespołu.
  
• W takich sytuacjach dzielenie się władzą i minimalne kierowanie wzmacnia pozycję członków zespołu.

Efektywny lider

W swoich badaniach Lewin doszedł do wniosku, że przywództwo partycypacyjne lub demokratyczne przynosi najlepsze rezultaty, ponieważ stanowi kompromis pomiędzy skrajnym autorytetem lidera autorytarnego a brakiem ukierunkowania w przywództwie leseferystycznym. Niemniej jednak, każdy styl przywództwa może okazać się skuteczny, jeśli zostanie zastosowany w odpowiednim kontekście. Rolą skutecznego lidera jest przyjęcie stylu, który najlepiej pasuje do dynamiki jego zespołu.