Zalety i wady oceny nieformalnej w edukacji wczesnoszkolnej

Oceny nieformalne są naturalistycznymi rodzajami oceny. Te procedury oceny mają miejsce w naturalnym środowisku klasy podczas typowych sytuacji wczesnego uczenia się, co czyni je bardziej autentycznymi niż standaryzowane testy, które z konieczności muszą odbywać się w kontrolowanych warunkach poza klasą.

Typy ocen nieformalnych

Metody oceny nieformalnej obejmują: portfolio, zapisy anegdotyczne, zapisy bieżące, próbkowanie czasu, próbkowanie zdarzeń, listy kontrolne, skale ocen i wywiady z rodzicami. Każdy rodzaj oceny ma wady i zalety.

Portfolio

Portfolio jest zbiorem prac dziecka z bardzo konkretnych obszarów. Dwie zalety oceny portfolio to fakt, że pokazuje ona postępy ucznia w czasie i angażuje uczniów w proces oceny. Wadą portfolio jest duża ilość czasu potrzebna do jego stworzenia oraz subiektywna natura tego typu oceny. Ponadto, jak wszystkie nieformalne oceny, portfolia mogą nie być wiarygodne i ważne.

• Portfolio jest zbiorem prac dziecka z bardzo konkretnych obszarów.
  
• Dwie zalety oceny portfelowej to fakt, że pokazuje ona postępy ucznia w czasie i angażuje uczniów w proces oceny.

Zapisy anegdotyczne

W przypadku zapisów anegdotycznych obserwator zapisuje zachowania dziecka, których jest świadkiem, bez wydawania jakichkolwiek sądów. Zalety zapisów anegdotycznych to: obserwator nie wymaga specjalnego przeszkolenia, a obserwacja może być wykorzystana do skupienia się na interesujących go zachowaniach. Wady tego typu oceny polegają na tym, że wyniki zależą od pamięci indywidualnego obserwatora, a obserwator może przeoczyć wiele istotnych zachowań, aby skupić się na konkretnym zachowaniu.

Raporty bieżące

Raport bieżący lub opisowy polega na prowadzeniu przez obserwatora szczegółowych notatek z zachowania dziecka w określonym czasie. Zaletami tego typu zapisów jest to, że obserwator nie musi przechodzić specjalnego szkolenia, nacisk kładziony jest na wszystkie zachowania, a kontekst zachowania staje się widoczny. Wady prowadzenia notatek polegają na tym, że proces ten jest niezwykle czasochłonny, jest świetny dla pojedynczego dziecka, ale niemożliwy dla grupy, a obserwator musi zachować neutralność, co jest trudne dla wychowawcy klasy.

Próbkowanie czasowe

Kiedy obserwator obserwuje grupę lub dziecko pod kątem występowania określonych zachowań w określonym czasie, jest to znane jako próbkowanie czasowe. Zalety próbkowania czasowego to: obserwator może rejestrować dane dotyczące wielu uczniów w tym samym czasie, metoda dostarcza użytecznych danych o częstotliwości zachowań i zajmuje mniej czasu niż większość innych nieformalnych środków. Wady obejmują: obserwator może nie zauważyć zachowań poza ograniczonymi ramami czasowymi, przyczyny i konsekwencje zachowań nie są śledzone i metoda skupia się raczej na częstych zachowaniach niż na tych, które mogą być rzadkie, ale problematyczne.

Próbkowanie zdarzeń

W metodzie próbkowania zdarzeń obserwator obserwuje i rejestruje określone zachowania. Największymi zaletami próbkowania zdarzeń jest to, że śledzi antecedencje i konsekwencje związane z zachowaniem i jest używane do rejestrowania nawet rzadko występujących zachowań problemowych. Wadą próbkowania zdarzeń jest brak szczegółowości i wąska koncentracja na wyłącznych zachowaniach.

Skale ocen i listy kontrolne

Obserwatorzy używają list kontrolnych do oceny zdolności dziecka do wykonania określonej umiejętności. Obserwatorzy stosują skale ocen, aby wyrazić stopień, w jakim dziecko wykonuje określone zachowanie. Zarówno skale ocen, jak i listy kontrolne są łatwe w użyciu i pozwalają obserwatorowi na monitorowanie wielu umiejętności w jednym czasie. Ocena punktowa w przypadku tych instrumentów jest zazwyczaj bardzo łatwa. Wadami stosowania list kontrolnych i skal ocen są: subiektywizm w procesie oceniania, pomijanie zachowań, których nie ma w instrumencie oraz mniej szczegółów dotyczących konkretnych zachowań.

• Obserwatorzy używają list kontrolnych do oceny zdolności dziecka do wykonywania konkretnych umiejętności.

Wywiady z rodzicami

Wywiady z rodzicami to zazwyczaj kwestionariusze, za pomocą których obserwator zbiera dane od rodziców, a nie z bezpośredniej obserwacji dziecka. Największym problemem związanym z wywiadami są nierealistyczne poglądy lub uprzedzenia rodziców na korzyść lub niekorzyść dziecka. Podstawową zaletą wywiadu z rodzicami jest perspektywa spoza klasy - spojrzenie na dziecko z innego środowiska. Rodzic może być świadkiem zachowań, które bardzo różnią się od tych, które widzi nauczyciel.

• Wywiady z rodzicami to zazwyczaj kwestionariusze, za pomocą których obserwator zbiera dane od rodziców, a nie z bezpośredniej obserwacji dziecka.